صنعت را می توان نیرو محرکه هر جامعه ای دانست. فعالیت بهینه و رو به رشد این موتور پیشران در گرو کیفیت تجهیزات و تاسیساتی است که ان را تشکیل می دهند. تجهیزات صنعتی به تمامی ابزار و دستگاه های اتومات و غیر اتومات اطلاق می شود که با هدف افزایش تولید و تسهیل فرآیندهای صنعتی در حوزه های مختلف کاربرد دارند. تجهیزات صنعتی خانواده بسیار بزرگی را در بر می گیرد که از ابزارهای ساده سنجش دقت آغاز شده و تا انواع ماشین آلات صنعتی در پالایشگاه ها ادامه می یابد. از این تجهیزات با هدف بهبود کیفیت زندگی روزمره مردم نیز استفاده می شود. برخی از این تجهیزات از جمله موتور برق ها برای مصارف خانگی نیز کاربرد دارند. در این مقاله به معرفی و بررسی عملکرد یک گروه بسیار پرکاربرد از تجهیزات صنعتی می پردازیم که هر روز به شکل های مختلف در زندگی خود با آن ها رو به رو هستیم. در ادامه می خواهیم بدانیم دیزل ژنراتور چیست و چه کاربردهایی دارد.
دیزل ژنراتور چیست؟
دیزل ژنراتور از جمله پرکاربردترین تجهیزات صنعتی است که در بین عموم مردم با نام برق اضطراری شناخته می شود. در واقع دستگاهی که در زمان قطعی برق و یا عدم دسترسی به برق مستقیم می تواند برق تولید کند نوعی از یک دیزل ژنراتور است. دیزل ژنراتور یا جن ست دیزل وسیله ای است که از دو بخش موتور دیزل و یک ژنراتور الکتریکی تشکیل می شود. این وسیله از سوخت دیزل به عنوان نیروی پیشران استفاده کرده و موجب تولید ولتاژ برق می گردد. موتور دیزلی با احتراق داخلی کار می کند یعنی از طریق فشرده شدن هوا در سیلندرها احتراق صورت می گیرد و انرژی ناشی از ان موتور را به حرکت در می آورد. یکی از بهترین دیزل ژنراتورهای دنیا، دیزل ژنراتور ولوو پنتا است.
حال موتور دیزلی چیست؟ موتور دیزلی وسیله ای است که از طریق احتراق نوعی از سوخت که سوخت دیزل نام دارد انرژی مکانیکی تولید نموده و این انرژی حرکتی چرخشی از طریق یک ژنراتور تبدیل به انرژی الکتریکی می گردد. سوخت دیزل همان گازوئیل یا نفت گاز است که از آن به عنوان سوخت تاسیسات حرارتی و انواع موتورهای دیزلی استفاده می شود. سوخت دیزل در مقایسه با بنزین سنگین تر و روغنی تر بوده و دیرتر تبخیر می شود. با توجه به اینکه گازوئیل در مقایسه با سایر سوخت های صنعتی مانند بنزین نقطه جوش بالاتری دارد و در دمای بالاتری سوزانده می شود می توان ان را سوختی پرقدرت تر و کارآمد تر دانست.
اجزای دیزل ژنراتور کدام است؟
هر دیزل ژنراتور از دو بخش اصلی موتور دیزل و ژنراتور الکتریکی ساخته می شود که خود شامل اجزای تشکیل دهنده دیگری می باشند. اجزای اصلی ساختمان یک دیزل ژنراتور عبارتند از:
- ژنراتور
ژانراتور قلب تپنده یک دیزل ژنراتور است که تامین کننده توان الکتریکی سیستم است. این قلب تپنده انرژی اولیه خود را از احتراق صورت گرفته در موتور دریافت نموده و برق تولید می کند. نحوه عملکرد یک دیزل ژنراتور و توان تولیدی آن بر اساس نوع سیم پیچی رتور، استاتور و جریان حرکت در ژنراتور آن تعیین می شود.
- موتور:
موتور تامین کننده توان مکانیکی لازم برای شروع به کار دیزل ژنراتور می باشد. موتورهای دیزلی برای راه اندازی اولیه نیاز به یک توان الکتریکی دارند که این توان معمولا از طریق یک منبع تغذیه با ولتاژ مستقیم با حدود ولتاژ 24-12 ولت تامین می شود. نوع موتور دیزلی باید متناسب با نوع نیاز و حجم نیروی الکتریکی خروجی باشد. در انتخاب یک موتور دیزل میزان حجم محفظه سوخت و توان اولیه آن از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
- مخزن سوخت ژنراتور
این بخش حاوی سوخت دیزل بوده و حجم آن بر حسب نوع دیزل ژنراتور تعیین می شود.
- رگولاتور ژنراتور
این عضو وظیفه تنظیم ولتاژ خروجی یک ژنراتور را بر عهده دارد
- سیستم خنک کننده
این سیستم وظیفه جلوگیری از داغ شدن سایر قطعات از جمله ژنراتور الکتریکی را بر عهده داشته و این عمل از طریق مایع یا گاز هیدروژن انجام می گیرد.
- سیستم روغن ژنراتور
برای کارایی صحیح و مداوم تمام قطعات لازم است که روغن کاری به طور مستمر انجام گیرد. سیستم روغن ژنراتور به طور میانگین پس از هر ده ساعت کار سطح روغن سیستم را کنترل می نماید.
- سیستم کنترل
این سیستم وظیفه کنترل الکتریکی مدار را بر عهده دارد.
- سکوی اتصال
سکوی اتصال یا همان شاسی قسمتی فیزیکی است که سایر اجزا بر روی ان نصب می گردند.
- شارژر باتری
این قسمت علاوه بر کنترل و نمایش میزان شارژ باتری وظیفه شارژ کردن مجدد ان را نیز بر عهده دارد.
- سیستم دود خروجی
این سیستم با هدف کنترل و جداسازی دود سمی خروجی از فعالیت دیزل ژنراتور طراحی گردیده است.
انواع دیزل ژنراتور
موتورهای ژنراتور بر اساس نوع برق تولیدی به دو دسته تقسیم می شوند:
- دیزل ژنراتور تک فاز
- دیزل ژنراتور دو فاز
همچنین بر اساس سوخت مصرفی یک دیزل ژنراتور شامل انواع زیر است:
- موتور ژنراتور گاز سوز
- موتور ژنراتور گازوئیل سوز
- موتور ژنراتور دوگانه سوز
سیستم خنک کننده یک دیزل ژنراتور نیز دارای دو نوع دیزل ژنراتور آب خنک و دیزل ژنراتور هوا خنک می باشد.
موتور برق چیست و چه کاربردی دارد؟
موتور برق نوعی از تجهیزات صنعتی است که در مصارف خانگی نیز کاربرد دارد. موتور برق دستگاهی است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. این موتور مولد می تواند انرژی مکانیکی حاصل از سوختن گاز، بنزین یا گازوئیل را به الکتریسیته تبدیل نموده و در شرایط اضطراری که دسترسی به برق مستقیم وجود ندارد تامین کننده برق باشد. موتور برق در حقیقت نوعی از یک موتور ژنراتور است که در سایزها و توان های مختلف طراحی و تولید می شود.
اجزای اصلی تشکیل دهنده این موتور الکتریکی که قابلیت جابه جایی دارد عبارت است از:
- سیستم روغن کاری
- پنل برق
- آلترناتور
- موتور
- سیستم سوخت رسانی
انواع موتور برق کدام است؟
موتور برق ها بر اساس توان تولیدی مورد نیاز و نوع سوخت مصرفی شامل انواع مختلفی می باشند.
موتور برق ها در انواع بزرگ تا مسافرتی و یا کوچک خانگی با سه نوع سوخت متفاوت در بازار موجود هستند:
- موتور برق دیزلی یا همان دیزل ژنراتور
- موتور برق بنزینی یا همان ژنراتور بنزینی
- موتور برق یا ژنراتور برق گازسوز
همچنین موتور برق ها از نظر سیستم روشن و خاموش دارای انواع مختلفی می باشند:
- موتور برق هندلی
سیستم استارت این نوع موتور برق هندلی یا همان دستی می باشد.
- موتور برق استارتی
ای نوع دارای باطری و استارت الکتریکی است. در نوع استارتی از یک سوئیچ تعبیه شده بر روی دستگاه برای روشن و خاموش کردن آن استفاده می شود.
- موتور برق اتوماتیک
این نوع از سیستم سوئیچ اتوماتیک برق شهر و ژنراتور تشکیل شده است. در این نوع با قطع برق شهری، موتور برق به طور خودکار روشن شده و پس از اتصال دوباره برق، موتور خود به خود خاموش می شود.